Τα φάρμακα είναι μία καλή επιλογή σε άνδρες με μέτριας ή σοβαρής βαρύτητας συμπτώματα από την  καλοήθη υπερπλασία του προστάτη που επιθυμούν ανακούφιση από αυτά. Γενικά παραδοσιακά υπάρχουν δύο μεγάλες κατηγορίες καλών φαρμάκων, οι α-αποκλειστές και οι αναστολείς της 5α ρεδουκτάσης. Σήμερα όμως συμπληρωματικά και ανάλογα με τα συμπτώματα είναι διαθέσιμα και μπορούμε να δοκιμάσουμε και αντιμουσκαρινικά φάρμακα, αναστολείς της φωσφοδιεστεράσης, καθώς και βοτανοθεραπεία. Τα φάρμακα μπορούν να οδηγήσουν σε συρρίκνωση του διογκωμένου προστάτη και να αντιμετωπίσουν τη φλεγμονή του αδένα. Πάντα συνυπολογίζουμε τις πιθανές παρενέργειες των φαρμάκων. 

Συνήθως ξεκινάμε τη θεραπεία με α-αποκλειστή. Υπάρχουν διάφορα μόρια σε αυτή την κατηγορία με παρόμοια αποτελεσματικότητα και παρόμοιο προφίλ ανεπιθύμητων ενεργειών ανεξαρτήτως του μεγέθους του προστάτη. Αυτά που είναι κυρίως διαθέσιμα στην Ελλάδα είναι η αλφουζοσίνη, η σιλοδοσίνη και η ταμσουλοσίνη. Γενικά είναι ασφαλή φάρμακα και θα προσφέρουν βελτίωση των συμπτωμάτων στα δύο τρίτα των ασθενών μας. Η σωστή πρακτική είναι ένα μήνα μετά την έναρξη του φαρμάκου ο άνδρας να ενημερώνει τον ουρολόγο για το αν είδε διαφορά στα συμπτώματα του (δυσκολία στην ούρηση, συχνουρία, νυκτουρία και τα άλλα). Αν δεν παρατήρησε βελτίωση, δεν είναι σωστό να συνεχίζει τη συγκεκριμένη αγωγή. Τα φάρμακα αυτά μπορεί να ρίχνουν λίγο την πίεση και για αυτό συνήθως συμβουλεύουμε να λαμβάνονται το βράδυ πριν την κατάκλιση. Μία άλλη επιπλοκή που μπορεί να υπάρξει είναι η ελάττωση ή κατάργηση του σπέρματος, χωρίς να επηρεάζεται η σκληρότητα της στύσης. Αυτό οφείλεται στο ότι μία ποσότητα σπέρματος αντί να βγει προς τα έξω πηγαίνει στην ουροδόχο κύστη. Αυτό λέγεται παλίνδρομη εκσπερμάτιση και δεν είναι ιατρικό πρόβλημα (δεν δημιουργεί δηλαδή κάποιο θέμα στον άνδρα).

Η δεύτερη κατηγορία φαρμάκων είναι οι αναστολείς της 5α ρεδουκτάσης (φιναστερίδη και ντουταστερίδη). Είναι φάρμακα που μειώνουν το μέγεθος του προστάτη κατά 25-30% περίπου μέσα σε τρεις μήνες, κάτι που δεν κάνουν οι α-αποκλειστές. Συνήθως τα προτείνουμε σε άνδρες με μεγαλύτερους προστάτες άνω των 50 γραμμαρίων με μέτρια ή σοβαρά συμπτώματα. Οι αναστολείς της 5α ρεδουκτάσης είναι τα μόνα φάρμακα που ελαττώνουν την πιθανότητα επίσχεσης ούρων, ανάγκης για χειρουργείο στο μέλλον και εξέλιξης της καλοήθους υπερπλασίας. Όπως όλα όμως τα φάρμακα μπορούν να έχουν επιπλοκές και η βασικότερη που μπορεί να παρατηρηθεί σε ένα 20% των ανδρών είναι η ελάττωση της σεξουαλικής επιθυμίας. Οι αναστολείς της 5α ρεδουκτάσης ελαττώνουν την τιμή του PSA (συνήθως στο μισό περίπου στο 3μηνο) και αυτό θα πρέπει να το έχουμε πάντα κατά νου όταν αξιολογούμε το PSA. Για παράδειγμα άνδρας με τιμή PSA 3 ng/ml που λαμβάνει ντουταστερίδη από καιρό έχει στην πραγματικότητα υψηλότερη τιμή. 

Σε άνδρες με μέτρια ή σοβαρά συμπτώματα και μεγάλους προστάτες, μία συνηθισμένη σύγχρονη επιλογή είναι η συνδυαστική θεραπεία α-αποκλειστή και αναστολέα της 5α ρεδουκτάσης. Υπάρχει μάλιστα διαθέσιμο σκεύασμα 2 σε 1, δηλαδή σε μία κάψουλα υπάρχουν και τα δύο συστατικά. Η λήψη γίνεται το βράδυ. Η συνδυαστική θεραπεία αποτελεί τη μέγιστη επιλογή με το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα, αλλά μπορεί να συγκεντρώσει αθροιστικά επιπλοκές και των φαρμάκων. Ο γιατρός θα τα συζητήσει  όλα αυτά με τον άνδρα και εξατομικευμένα θα ληφθεί η απόφαση για τη θεραπεία, ανάλογα και με τις επιθυμίες και τους φόβους του ασθενούς.

Τα αντιμουσκαρινικά μόνα τους ή σε συνδυασμό με α-αποκλειστή μπορούν να δοκιμαστούν σε άνδρες με κυρίαρχα τα συμπτώματα της υπερλειτουργικής κύστης, δηλαδή επιτακτικότητα, συχνουρία, νυκτουρία και επιτακτική ακράτεια. Σε αυτούς τους άνδρες βέβαια πρέπει πρώτα να αποκλειστεί το ενδεχόμενο να κρύβεται κάτι άλλο πίσω από αυτά τα συμπτώματα, όπως ο καρκίνος της κύστεως και η λιθίαση. Τα αντιμουσκαρινικά δουλεύουν στην ουροδόχο κύστη  χαλαρώνοντάς την.  Γενικά είναι ασφαλή φάρμακα και οι πιο κοινές επιπλοκές που μπορεί να έχουν είναι η δυσκοιλιότητα και η ξηροστομία.

Οι αναστολείς της φωσφοδιεστεράσης είναι εξαιρετικά φάρμακα για τη στυτική δυσλειτουργία που χρησιμοποιούνται από το 1998. Την τελευταία όμως δεκαετία μεγάλες μελέτες που δημοσιεύτηκαν έδειξαν ότι μπορούν εκτός από τη βελτίωση της στύσης να βελτιώσουν και τα συμπτώματα από το κατώτερο ουροποιητικό σύστημα λόγω καλοήθους υπερπλασίας προστάτη. Σήμερα είναι διαθέσιμη εμπορικά η ταδαλαφίλη σε χαμηλή δόση 5 mg για ημερήσια χορήγηση. Είναι μία πολύ καλή επιλογή σε άνδρες που έχουν και συμπτώματα καλοήθους υπερπλασίας και στυτική δυσλειτουργία. Πρόβλημα στην Ελλάδα είναι ότι δεν συνταγογραφείται μέσω των ταμείων και ο άνδρας πληρώνει το σύνολο του κόστους του φαρμάκου.

Η βοτανοθεραπεία είναι μία συχνή επιλογή σε άνδρες με καλοήθη υπερπλασία εδώ και δεκαετίες και ειδικά στην Αμερική. Το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχουν μεγάλες τυχαιοποιημένες μελέτες που να δίνουν σαφή αποτελέσματα. Επίσης πρόβλημα είναι ότι δεν είναι όλα τα σκευάσματα ίδια, κάθε εταιρία χρησιμοποιεί είτε ένα είτε περισσότερα εκχυλίσματα στο ίδιο σκεύασμα και σε διαφορετικές συγκεντρώσεις. Ο ακριβής μηχανισμός δράσης των βοτάνων δεν είναι σαφής. Στο εργαστήριο φαίνεται να έχουν αντιφλεγμονώδεις και αντιανδρογονικές ιδιότητες, κάτι όμως που δεν έχει επιβεβαιωθεί επαρκώς στον άνθρωπο. Οι κατευθυντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ουρολογικής Εταιρίας του 2018 αναφέρουν ότι δεν μπορεί να δοθεί ειδική οδηγία και σύσταση για τη φυτοθεραπεία λόγω ανομοιογενών σκευασμάτων και μεθοδολογικών προβλημάτων των μελετών που έχουν ως σήμερα δημοσιευτεί. Ο γραφών επιλέγει τη βοτανοθεραπεία κυρίως σε περιστατικά με προεξάρχοντα τα συμπτώματα της προστατίτιδας και φλεγμονής. 

Γενικά πάντως χρειάζεται μεγάλη προσοχή στα σκευάσματα που πωλούνται μέσω διαδικτύου. Να συμβουλεύεστε πάντα το γιατρό σας!

Όποια φαρμακευτική αγωγή και να επιλεγεί είναι εξαιρετικά σημαντική η παρακολούθηση του άνδρα σε βάθος χρόνου. Κάθε πότε: Συνήθως προτείνουμε ετήσια παρακολούθηση.

Για ραντεβού στο ουρολογικό μας ιατρείο στη Λαμία για έλεγχο της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη μπορείτε να επικοινωνήσετε με το τηλέφωνο 2231050005